Pacjent w szpitalu i jego prawa

18 kwietnia na świecie obchodzony jest Europejski Dzień Praw Pacjenta ustanowiony w celu przypominania o przestrzeganiu fundamentalnych praw zawartych w Europejskiej Karcie Praw Pacjenta.

W związku z tym w Warszawie zorganizowana została debata z udziałem ekspertów i pacjentów poświęcona zagadnieniom z zakresu praw pacjenta i ich realizacji na terenie placówek szpitalnych. Wzięli w nim udział: spotkaniu udział biorą m.in. Piotr Warczyński -Podsekretarz Stanu w MZ, Grzegorz Błażewicz – Zastępca Rzecznika Praw Pacjenta, prof. Dorota Karkowska – IPPiEZ, mec. Anna Banaszewska – Polska Federacja Szpitali, dr Przemysław Sielicki – Szpital Bródnowski, ks. dr Arkadiusz Nowak.

18 KWIETNIA EUROPEJSKI DZIEŃ PRAW PACJENTA.

18 kwietnia został wyznaczony na Europejski Dzień Praw Pacjenta przez organizację pozarządową Active Citizenship Network. Dzień ten jest obchodzony we wszystkich krajach UE. Celem ustanowienia tego dnia jest przypomnienie o przestrzeganiu fundamentalnych praw pacjenta zawartych w Europejskiej Karcie Praw Pacjenta zawierającej 14 praw, które łącznie prowadzą do zagwarantowania  “wysokiego poziomu ochrony ludzkiego zdrowia” (art. 35 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej) oraz do zapewnienia wysokiej jakości usług dostarczanych przez różne systemy ochrony zdrowia w Europie. Karta jest skierowana do wszystkich osób, uznając, że fakt istnienia takich różnic jak wiek, płeć, wyznanie religijne, status społeczno-ekonomiczny, może wpływać na indywidualne potrzeby w kwestii opieki zdrowotnej.

POLSCY PACJENCI NIE ZNAJĄ SWOICH PRAW

Wyniki badań „Prawa Pacjenta-Twoje Prawa” prowadzone w latach 2008-2013 potwierdzają wyraźny brak wiedzy na temat praw pacjenta. Wyniki badań pokazują, że 47% osób nie wie, że prawa pacjenta w ogóle istnieją, tylko 11% potrafi wymienić jakiekolwiek swoje prawa, najczęściej wymieniano „prawo do opieki medycznej”. 76% respondentów chciałoby się dowiedzieć więcej o przysługujących im prawach. Około a 20% respondentów deklaruje, że potrafi wymienić przynajmniej jedno prawo pacjenta. Częściej są to kobiety, w wieku 25 – 29 lat oraz osób z wykształceniem wyższym.

Najczęściej wymienianymi spontanicznie prawami pacjenta okazały się̨: prawo do dostępu do opieki medycznej i prawo do informacji, na które wskazało ponad 40% badanych deklarujących znajomość́ przynajmniej jednego prawa pacjenta.

Około 23% osób wymieniło spontanicznie prawo do prywatności i poufności, do wyrażania zgody oraz do profilaktyki. Zdecydowanie najsłabiej znane prawa dotyczą̨ : leczenia dostosowanego do potrzeb, do rekompensaty, poszanowania czasu pacjenta, przestrzegania norm jakościowych oraz do prawa do innowacji.

PRAWA PACJENTA SĄ RZADKO PRZESTRZEGANE

Niezależnie od poziomu wiedzy o prawach pacjenta zdecydowanie przeważa opinia, że są one stosunkowo rzadko przestrzegane w praktyce. Tylko 22% uważa, że prawa pacjenta są respektowane zawsze lub często. Ponad to, prawie dwa razy więcej badanych uważa, że prawa pacjenta nie są przestrzegane w ogóle lub są przestrzegane rzadko w porównaniu z badanymi, którzy uważają, że prawa pacjenta są przestrzegane zawsze lub często.

W świadomości badanych nie istnieje powszechne (tzn. wykorzystywane przez większość) źródło wiedzy o prawach pacjenta – ani instytucjonalne ani pozainstytucjonalne. Najczęściej źródłem wiedzy o prawach pacjenta są znajomi/rodzina i lekarz, a także internet. Zdecydowana większość badanych (3⁄4) chciałaby dowiedzieć się więcej (lub czegokolwiek) o obowiązujących prawach pacjenta.