Pacjent w labiryncie systemu – wskazówki przetrwania

Ochrona zdrowia i problemy, z którymi jako pracownicy i pacjenci, obywatele, spotykamy się na co dzień, stanowi przedmiot ożywionych dyskusji. Pacjenci czują się źle traktowani przez personel medyczny, wyłączani z procesów decyzyjnych dotyczących diagnostyki i leczenia. Z kolei pracownicy ochrony zdrowia często doświadczają ze strony pacjentów agresji, spotykają się z niechęcią i negatywnymi ocenami wystawianymi anonimowo w Internecie.

Od kilku lat Polacy stopniowo tracą zaufanie do pracowników medycznych i bardzo nisko oceniają funkcjonowanie systemu ochrony zdrowia. Przeżywamy wręcz okres powszechnego braku zaufania wszystkich do wszystkiego. Lekarzy w Polsce jest zbyt mało, co również nie wpływa pozytywnie na stan służby zdrowia. Bolączki systemu opieki zdrowotnej codziennie powodują narastanie frustracji. Coraz częściej brakuje porozumienia, a w jego miejsce pojawia się wrogość. Niektóre z tych trudności wynikają z niewłaściwego postępowania, ale ich większość – ze złych rozwiązań systemowych. System ustawia pacjentów i pracowników ochrony zdrowia po dwóch stronach barykady. Nie zgadzamy się na taki podział.

Od dawna pacjenci i pracownicy ochrony zdrowia apelują o radykalne zmiany w systemie opieki zdrowotnej, ale oczekiwanie na poprawę trwa. W takiej sytuacji nie pozostajemy bierni i dlatego zawiązaliśmy nieformalną koalicję Razem dla Zdrowia. W jej skład weszli przedstawiciele pacjentów, lekarzy, pielęgniarek i farmaceutów. Wynikiem naszej współpracy jest praktyczny internetowy Poradnik dla Pacjentów Razem dla Zdrowia.

„Problemem pacjentów w Polsce jest nie tylko ograniczony dostęp do świadczeń zdrowotnych ale  także utrudniony dostęp do informacji. Informacja często ratuje życie. Pacjenci przez lata zgłaszali nam pułapki systemu: na przykład cały czas odsyła się ich informując, że to nie ich rejon. Albo oczekuje, że zgłoszą się do szpitala z kompletem wykonanych prywatnie badań” – tłumaczy Ewa Borek, Prezes Fundacji My Pacjenci

„Pacjent ma prawo do informacji zarówno ze strony lekarza – na temat swojego zdrowia, jak i ze strony  państwa – na temat systemu ochrony zdrowia, w którym musi się odnaleźć. Obowiązek lekarza jest jasno określony: lekarz powinien poinformować pacjenta o stopniu ewentualnego ryzyka zabiegów diagnostycznych i leczniczych i spodziewanych korzyściach związanych z wykonywaniem tych zabiegów, a także o możliwościach zastosowania innego postępowania medycznego. Jeśli chodzi o informacje o systemie – z tym Polska ma problem. Postanowiliśmy pomóc, bo problemy systemowe rzutują na podejście pacjenta do lekarza.” Maciej Hamankiewicz, Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej

„Uznaliśmy, że musimy w prostych słowach te pułapki opisać i stworzyć poradnik, który poprowadzi pacjenta przez system i pomoże te pułapki ominąć. Tym samym przyczyni się do poprawy relacji między lekarzami i pacjentami. W prace nad Poradnikiem zaangażowali się także przedstawiciele innych zawodów medycznych: farmaceuci, pielęgniarki.” -Romuald Krajewski, Wiceprezes Naczelnej Rady Lekarskiej.

„Jednym z priorytetów zdefiniowanych przez pacjentów w procesie konsultacji społecznych ustawy o zdrowiu publicznym, jest dostęp do wiarygodnych informacji na temat leczenia, zdrowia i funkcjonowania systemu, dostosowanych do potrzeb komunikacyjnych społeczeństwa.- oddaje Ewa Borek, Prezes Fundacji My Pacjenci.

„W Polsce instytucje publiczne nie przywiązują wystarczającej wagi do komunikacji społecznej w obszarze zdrowia. Był to dla naszej koalicji, łączącej pacjentów oraz przedstawicieli zawodów medycznych, impuls do współpracy, której pierwszym owocem jest Poradnik i strona www.razemdlazdrowia.pl .” wyjaśnia Mariola Łodzińska, Wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych Poradnik dla Pacjentów Razem dla Zdrowia zawiera najbardziej aktualne informacje, które pomagają polskim pacjentom poruszać się w systemie opieki zdrowotnej, a także uwzględniają zmiany związane z wejściem w życie pakietu onkologicznego i kolejkowego. Zachęcamy do skorzystania z Poradnika wszystkich, którzy chcą wiedzieć m.in. jak szybko i skutecznie uzyskać pomoc medyczną, nawet w nocy czy w święta, jakie są zasady zapisywania się na listy oczekujących, jakie mają prawa pacjenci leczeni w szpitalu.

„Chcielibyśmy, aby ten Poradnik stał się dla korzystających z ochrony zdrowia i dla pracujących w niej inspiracją do wspólnego działania na rzecz poprawy systemu.” – dodaje Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej

Grono ekspertów, pracujące nad Poradnikiem dla Pacjentów Razem dla Zdrowia i stroną internetową www.razemdlazdrowia.pl , zadbało o prostotę językowa i czytelną szatę graficzną przekazywanych treści tak, by zyskały one uniwersalną i przyjazną formę. Poradnik będzie regularnie aktualizowany, a zapoczątkowana przy tej okazji współpraca między przedstawicielami zawodów medycznych i pacjentami – kontynuowana.

Jest bardzo wiele tematów wymagających współdziałania środowisk medycznych i pacjenckich. Chcemy przede wszystkim odbudować zaufanie pacjentów do lekarzy, zwiększyć rolę przedstawicieli zawodów medycznych w edukacji zdrowotnej i promowaniu profilaktyki, poruszyć zagadnienie opieki farmaceutycznej, odszkodowań za zdarzenia medyczne, zwiększyć zaangażowanie pacjentów w leczenie czy odpowiedzialne samoleczenie. Kontynuację wspólnych prac uważamy za nasze zobowiązanie, a fakt powstania koalicji zawodów medycznych na rzecz pacjentów za dużą i istotną wartość”

– podsumowują partnerzy Razem dla Zdrowia Ewa Borek, Prezes Fundacji My Pacjenci, Maciej Hamankiewicz Prezes Naczelnej Izby Lekarskiej, Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej, Mariola Łodzińska, Wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych