Każda minuta wysiłku fizycznego ma wpływ na nasze zdrowie. Już pojedyncze ćwiczenia widocznie poprawiają wyniki ciśnienia krwi, poziomu glikemii, a systematyczny wysiłek fizyczny zmniejsza ryzyko wystąpienia i pomaga w zahamowaniu chorób cywilizacyjnych takich jak cukrzyca, choroby układu-krążenia czy nowotwory. 

Brak aktywności fizycznej jest obecnie większym problemem zdrowotnym niż palenie papierosów. Najnowsze dane WHO opublikowane początkiem września b.r. w The Lancet Global Health alarmują, że brak aktywności fizycznej jest 4. przyczyną zgonów na świecie, wyprzedzając nadwagę, otyłość czy hipercholesterolemię. Co 3. kobiecie i co 4. mężczyźnie brakuje wystarczającej dawki ćwiczeń fizycznych, by zapobiec podstawowym chorobom cywilizacyjnym. Brak aktywności powoduje 6-10% zachorowań na choroby cywilizacyjne i podobnie jak palenie i otyłość odpowiada za 9% przedwczesnych zgonów na całym świecie.

Te przełomowe dane spowodowały zmianę perspektywy i uznanie braku aktywności fizycznej przez liderów zdrowia publicznego za problem „nowego palenia” i zwiększyło potrzebę wprowadzenia ogólnoświatowej strategii mającej na celu zwiększanie globalnych poziomów aktywności fizycznej.

Równocześnie inne przeprowadzone w ostatnim czasie badania potwierdzają wyraźny związek między aktywnością fizyczną a zachorowalnością i śmiertelnością. Osoby prowadzące aktywny tryb życia żyją dłużej, a ćwiczenia mają korzystny wpływ w profilaktyce pierwotnej i wtórnej cukrzycy, nadciśnienia tętniczego, a także nowotworów (szczególnie raka sutka i okrężnicy), depresji i osteoporozy.

Aktywność fizyczna jest jedną z najlepszych inwestycji zdrowotnych. W dobie starzejącego się społeczeństwa i niepokojących statystyk związanych z coraz większą liczbą chorych zarówno na choroby niezakaźne jak i choroby psychiczne, korzyści z wprowadzenia aktywności fizycznej w systemie zdrowia ma również znaczenie dla zdrowia publicznego i budżetów państw, które są coraz bardziej obciążone wydatkami na zdrowie. Osoby aktywne pozostając dłużej w zdrowiu kosztują państwo mniej – chorują później, szybciej radzą sobie z chorobami i wracają do aktywności zawodowej, a w starszym wieku później wymagają opieki – co ma niebagatelne znaczenie w przypadku kosztów pośrednich leczenia chorób cywilizacyjnych.

Strategia walki z brakiem ruchu. Obecnie największym wyzwaniem jest opracowywanie innowacyjnych strategii mających na celu realne zwiększenie aktywności fizycznej, poprzez m.in. zaangażowanie w ten proces systemów opieki zdrowotnej i podmiotów świadczących usługi opieki zdrowotnej. Promowanie aktywności fizycznej przez lekarzy oraz personel medyczny i profesjonalna kwalifikacja pacjentów z różnych grup do wysiłku fizycznego jest jednym z najlepszych rozwiązań tego problemu.

Światowa Organizacja Zdrowia wezwała wszystkie rządy do wdrażania programów promujących zdrowy styl życia i zachęcania obywateli do podejmowania minimum 150 minut umiarkowanego wysiłku fizycznego w tygodniu. Bez wsparcia systemowego poprawa aktywności fizycznej nie będzie możliwa. Konieczne jest przyjęcie długofalowej strategii przeciwdziałania braku aktywności fizycznej opracowanej przez interdyscyplinarny zespół ekspertów i we współpracy Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Sportu i Turystyki.

Priorytetem powinno być opracowanie w pierwszej kolejności polskich norm związanych z aktywnością fizyczną oraz opracowanie zaleceń i wytycznych dla najważniejszych grup ryzyka chorób przewlekłych, osób starszych, dzieci i kobiet w ciąży. Istotne jest także podjęcie działań edukacyjnych skierowanych do różnych grup, w tym także do lekarzy, których długofalowym celem powinno być wprowadzenie aktywności fizycznej do codziennej praktyki.